Hal Niedzviecki, Dikizleme Günlüğü isimli kitabında şöyle diyor: “Büyük birader”den artık korkmuyor, tersine birer “büyük birader” haline gelmek istiyoruz!
Bir yurt odasında kurulan Facebook da büyük birader haline gelmek isteyen, belki de gelen fakat bunu elbette kabul etmeyecek bir şirket.
Büyük birader nedir biliyor musunuz? Bu yazıyı okumadan önce büyük biraderden büyük veriye yazımı okumanızı tavsiye ederim, şuraya tıklayabilirsiniz.
Akışkan Gözetim (Zygmunt Bauman ve David Lyon) kitabında şöyle bir ifade geçiyor: Yılın her gününde günlük işlerimizde uğraşırken arkamızda elektronik işaretlerden oluşan koca bir iz bırakıyoruz.
Gölge profil nedir? Bugün bu soruya cevap arayacağız.
İnternete bağlı telefonumuzda, bilgisayarımızda hatta evdeki akıllı elektrik süpürgemizle yaptığımız her işlem kayıt altına alınıyor ve yaptığımız her hareket bir dijital ayak izi olarak hanemize yazılıyor.
Dijital ayak izi yazımı da okumanızı öneririm, lütfen buraya tıklayın.
Gölge profil kavramı özellikle Facebook ile karşımıza çıkan bir durum. Siz Facebook kullanıyorsunuz ve bu hizmeti almak için telefon numaranızı bu uygulama ile paylaşıyorsunuz. Facebook sizin arkadaş listenize bakarak sizin sosyal çevrenizi, konum servisleriniz ile o an olduğunuz yeri görebildiği gibi rehberinize hatta bütün fotoğraflarınıza erişebiliyor.
Değil mi?
Peki gölge profili Facebook nasıl oluşturuyor ve nasıl kullanıyor? Yukarıda saydığım bilgileri kullanan şirket sizin için arka planda bir profil daha oluşturuyor ve sizin hakkınızda bilgiler topluyor.
Mesela bu bilgilere ürkütücü bir örnek vereyim!
Ben Facebook’a gmail adresimi ve şirket telefonumu verdim diyelim. Başka bir arkadaşım da rehberindeki kişileri bulmak için facebook şirketine rehberini açıyor ve “arkadaşlarımı bana öner” diyor. Rehberde benim numaramın yanında Facebook’a vermediğim başka bir mail adresim de kayıtlı diyelim, hemen bu bilgi de benim gölge profilime ekleniyor.
Bu örnekten sonra gölge profil nedir sorusunu net cevaplayabiliriz. Gölge profil, kişileri fişleyen ve vermedikleri bilgileri de sosyal çevreden toplayarak kişilerin gizli hanesine yazan bir sistemdir!
Siz hesabınızı silseniz de gölge profil silinmez. Daha kötüsüne geliyorum, siz bir sosyal medya hesabı açmasanız da gölge profiliniz oluşur ve sosyal medya şirketleri sizin numaranız ile adınızı, fotoğrafınızı hatta ev ve iş adresinizi bile kayıt altına alabilir.
Sosyal medya mecraları sadece sizin beğenilerinizi, paylaşımlarınızı ya da diğer tüm hareketlerinizi takip etmiyor. Sizin oluşturduğunuz profilden binlerce veri çeken şirketler bu yetmezmiş gibi sizin vermek istemediğiniz bilgileri de söküp alabiliyorlar.
Bu bilgiler ile sizi çok daha iyi tanıyorlar ve “haritalandırıyorlar”
Bu iddialar Facebook üzerinde yoğunlaşsa da tüm sosyal medya şirketleri aynı şekilde çalışmalar yürütebilirler ve bunun önünde bir engel yok.
Bu anlatılanların bir kısmı iddia bir kısmı ile ilgili de hukuki bir süreç işledi. Ne olursa olsun internete güvenmeyin ve karşı tarafa yazdıklarınızın sadece ikinizin arasında olmadığını unutmayın…
Tolga bey hergün paylaşım yapmıyorsunuz artık topluca yüklüyorsunuz ve bunu da kimse okumuyor diye düşündüğünüz için yapıyorsunuz galiba bizler okuyoruz ilk günden beri;)
Paylaşımları günlü istiyoruz 🙂
[…] metro turnikesinden geçerken bile bir içerik, bir veri oluşturuyorsunuz, geçenlerde yazdığım gölge profil yazısını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz. İsteseniz de istemeseniz de içerik […]