DAVRANIŞ EKONOMİSİ

Last updated on 20/03/2021

Dün yazdığım Goodhart yasası isimli yazıda eski İngiliz Merkez Bankası danışmanı Charles Goodhart’ı anmıştık, bugünkü yazımda ise eski Hindistan Merkez Bankası Başkanı Richard Thaler ile ilgili yeni şeyler öğreneceğiz.

Ekonomi…

Daha önce deneyim ekonomisi ile ilgili bir yazı yazmıştım, buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Daha önce dikkat ekonomisi ile ilgili de bir yazı yazmıştım, şuraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Daha önce çok hatalar da yaptım, eminim siz de yapmışsınızdır. Bu yazıyı ve diğer yazılarımı okumanız sizin için bir hata mı ya da zaman kaybı mı? İnsanlara zamanınızı harcarken 2 değil 3 kere düşünmenizi öneririm.

Richard Thaler, ekonomide insanı öne çıkaran kişi!

İnsan bir rakamdan ibaret değildir, modern ekonomi ve pazarlama olayı genellikle böyle yorumluyor. Kitlesel pazarlama yandı, bitti, kül oldu ve kişisel pazarlama öne çıktı. İnsanlara tek tek önem vermek gerektiğini savunan Richard Thaler için halkın ekonomisti diyorlar.

Thaler, ekonomi bilimini psikoloji bilimi ile harmanlayarak yorumladı ve bu çalışmaları ile 2017 yılında Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazandı. İnsanlar ekonomik kararlarını alırken sadece matematiksel hesaplamalar yapmazlar, mantıklı kararlar veremeyebilirler, işte bu hesaplanamayan duruma davranış ekonomisi adı veriliyor.

***

Gary Becker.

1992 yılında Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazandı, kendisi de ekonomik kararlarda insan davranışlarının etkisini araştırıyordu.

***

Daniel Kahneman.

Hızlı ve Yavaş Düşünme isimli kitabını şiddetle öneriyorum. Kendisi 2002 yılında yine ekonomi ve psikolojiyi birleştiren çalışmaları ile Nobel Ekonomi Ödülü’nü aldı. Az önce bahsettiğim kitapta gördüğüm varsayılan mod ağı kavramı ile ilgili yazdığım yazıyı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

***

Nobel Ekonomi Ödülü üç defa davranış ekonomisi üzerine çalışan kişilere verildi, bu yöntem insanların ekonomi alanında aldıkları kararların aslında rasyonel olmadığını sorguluyor. İnsanlar mantıksız davranabilir ve bu hesaplanabilir bir durum değildir!

Her zaman en mantıklı, en faydalı olanı seçmeyiz, istesek de seçemeyiz. İnsanlar bu kadar mantıklı kararlar alsalardı ve her şey kağıt üstündeki gibi kusursuz, planlı ve hesaplı olsaydı büyük ekonomik krizler, buhranlar oluşmazdı. Ekonomi ile ilgili her soruyu ekonomistler cevaplayamıyor.

Ekonomi, sadece ekonomistlere bırakılmayacak kadar önemlidir : )

İnsan her zaman çıkarlarına göre hareket eder, ben demiyorum, klasik finans teorileri böyle diyor. İnsan psikolojisi işin içine girince her şey değişir, kolay para kazanan daha kolay harcar, zor kazanan kolay kolay harcayamaz.

Bugünlerde insanlar parayı hizmete ya da ürüne değil, ne hissedeceklerine yatırıyorlar. Yazıya başlarken size iki konudan daha bahsettim, deneyim ekonomisi ve dikkat ekonomisi. Konuyu daha iyi kavramak için o yazıları da okumanızı öneriyorum.

41 gündür her gün blog yazıyorum. Her gün konu bul, araştır, görseli tasarlarken ana objeyi araştır, yaz, yükle derken zihnim çok yoruluyor ama 1000 günü tamamlayacağım. Yarın yine bekliyorum.