Her yerin kendine özgü kuralları var, internetin de…
Netiket kavramını kısaca internet etiği olarak tanımlayabiliriz. Dijital mecraları kullanan herkesin uyması gereken nezaket kuralları vardır, işte bu kurallar netiketi oluşturuyor.
Bu kurallara uymak elbette zorunlu değildir ama yine de bunlara dikkat edilmesi internet topluluğu için önemlidir. İnternette insanlar avatarların arkasına saklanarak gerçek hayatta yapmayacakları şeyleri kimlikleri gizli olduğu için (ya da onlar öyle olduğunu sanıyor) yapmaktadırlar.
Koronavirüs döneminde yüz yüze iletişimden çok dijital mecralarda buluşuyoruz, bu sebeple bilmeden de olsa buradaki yazılı olmayan kuralları çiğneyen çok fazla kullanıcı var, bu sebeple netiket konusunu açmaya karar verdim. Netiket kurallarına uymazsanız internet bağlantınız kesilmez ama insanların size bakış açısı değişebilir.
Zoom gibi bir online platformda toplantı yapılırken sadece konuşanlar mikrofonlarını açmalı ve dinleyen kişiler mikrofonları kapalı tutmalıdır, bir de arkadan gürültü geliyorsa o mikrofona hiç basılmamalıdır. Katıldığım neredeyse her toplantıda ana sorun bu işte, mikrofonları kapatmayanlar, bu sadece bir örnekti. Mesajları büyük harfle yazmak da yine yanlış anlaşılabileceğiniz bir başka konu…
Aklıma gelen internet etik kurallarını sizin için listeledim:
- Gerçek hayatta yapamayacağınız bir davranışı gizli profillerin arkasına saklanıp yapmayın.
- İnsanlara olabildiğince az toplu ileti gönderin, gönderdiğiniz mesaj kişiye özel olsun.
- İnsanları rencide edici ifadeler kullanmayın, bir hata yaptıysanız herkese açık şekilde özür dileyin.
- İnsanlara geç saatte yazmanız gerektiğinde önce uygun olup olmadıklarını sorun.
- Toplu mail atarken kullanıcıların diğer onlarca kullanıcının adreslerini görmesini (cc değil bcc) engelleyin.
- Yazışmalarınızın ekran kaydını başkalarına atmayın.
- Kendi gönderilerinizi beğenmeyin.
- Arkadaşlarınızın mail adreslerini onlardan habersiz başkasına vermeyin.
Ben başlattım, siz de bu kurallara aşağıda bulunan yorum kısmından katkıda bulunabilirsiniz.
Başka bir internet etiği ihlalinden bahsedebilirim, dün dinleyici olarak katıldığım bir online etkinlikte konuşan kişi web sitemde yer alan senkronizasyon istenci isimli blog yazımı sunumuna bire bir eklemişti ve hiç değiştirmeden okudu 🙂
Çalınan bilgi zaten bana ait değildir sorun yok ama daha kötüsü bu metni siz mi yazdınız diye özellikle sorduğumda evet bana ait demesiydi. Kendisi belki bu yazımı da almak isterse diye not düşmek istedim ama belki de alırken ne aldığını incelemiyor olabilir.
İnterneti daha etik kullanabildiğimiz yarınlarda görüşmek üzere…
Kişiler direkt görüntülü aranmaz önce müsait misin diye sorulur..