Şansa bağlı her olayın, kendisinden önceki ve sonraki olaylar ile bir bağlantısı yoktur, bunun reddedilmesine “Kumarbaz Yanılgısı” denir. Eşit olasılığa sahip durumların sıklıkla tekrar etmesi ile arada kuracağınız bağ sizi yanıltır.
Kafanızı daha fazla karıştırmadan bir örnek ile açıklıyorum…
Arka arkaya 5 kere yazı geldi, 6. defa artık tura gelir diye düşünmemelisiniz, yoksa kumarbaz yanılgısına düşersiniz. Parada bir hile yoksa 100 kere yazı gelse, 101. defa parayı attığınızda yine yazı gelme ihtimali %50’dir, her atış birbirinden bağımsızdır.
Bu yanılgıya gerçek hayatta da düşmemek gerekiyor, bir olay geçmişte sık yaşandı diye bugün de çok yaşanacak ya da artık hiç yaşanmaz diye bir yargıya varmamak gerekiyor. Bunu belirleyen olasılık hesapları değildir, diğer şartları incelemek gerekir.
Buna “Gambler Yanılgısı“ veya “Monte Carlo Yanılgısı” da denilir. 1900’lü yılların başında Monte Carlo kumarhanesinde bir rulet masasında arka arkaya 26 kere siyaha düşen top ile anılan bir yanılgıdır. 26 kere siyaha düştüğü için her seferinde “Bu sefer kırmızıya düşecek” diyen insanlar o gece rekor seviyede para kaybetmişler.
Başınıza hep kötü veya iyi şeyler geliyorsa bunun her zaman bir açıklaması vardır, şans faktörünü düşünmek yerine ben bunu haketmek için ne yaptım diye düşünmek gerekiyor.
(Bu yazıda 187 kelime var) #100Gün100Kelime’de 30. gün sona erdi.
[…] bahsetmişken, kumarbaz yanılgısı isimli yazımı okumanızı öneririm, şuraya tıklayarak […]
[…] Algoritmalar kitabını okuyabilirsiniz. Seçimlerimizde düştüğümüz garip bir hata var, kumarbaz yanılgısı, okumak için buraya […]
[…] Meksika çıkmazı demişken bir de Monte Carlo Yanılgısı isimli yazımı okuyabilirsiniz, buraya tıklamanız yeterli. […]